De serotonine hypothese

In onderstaande systematische review, die 20 juli jl. in het blad Nature verscheen, komen de onderzoekers na decennia gebruik van antidepressiva tot de conclusie dat er weinig tot geen evidentie is voor de hypothese dat er bij depressie sprake is van een chemische onbalans die eraan ten grondslag ligt.

Wat volgde op de publicatie was wijdverspreide media-aandacht, met meer dan een miljoen views op The Conversation. 

De relatie tussen serotonine en depressie is genuanceerder

Veel deskundige critici hebben op een meer genuanceerde, en nog steeds slecht begrepen manier gesuggereerd dat “veranderingen in het serotoninesysteem kunnen bijdragen aan verbetering van symptomen”. In zekere zin is dit waarschijnlijk waar – dat serotonine op een complexe manier betrokken is bij depressie – en de auteurs van de systematische review zijn het eens met een criticus die zei: “het zou verrassend zijn als een dergelijk wijdverbreid neuromodulerend systeem in de hersenen volledig niet betrokken zou zijn bij de complexe ervaringen waaruit klinische depressie bestaat.” Het is inderdaad waarschijnlijk ook waar dat noradrenaline, dopamine, ontsteking, cortisol, glutamaat en stof P in verschillende onderling verbonden neurale netwerken allemaal op een genuanceerde, gecompliceerde en slecht begrepen manier bij depressie betrokken zijn – omdat de hersenen natuurlijk met elektriciteit werken en scheikunde en dus betrokken zullen zijn bij verschillende gemoedstoestanden. Het zou even waar zijn om te zeggen dat serotonine (en al deze andere stoffen) op een complexe, genuanceerde manier betrokken zijn bij honger, angst, vreugde, denken, lopen, praten en slapen. Het is in wezen een niet-testbare en niet-falsifieerbare claim om te zeggen dat een bepaalde chemische stof op een complexe, genuanceerde manier betrokken is bij depressie.

Alles overwegende is er na decennia gebruik van en onderzoek naar antidepressiva, zo concluderen de auteurs, onvoldoende bewijs voor een eenvoudige hypothese van een serotonine tekort als oorzaak van een depressie. De complexe rol van serotonine, en serotonerge medicatie zoals antidepressiva, in de oorzaak en behandeling van depressie blijft onbegrepen. Uiteindelijk blijft dan toch weer vooral de persoonlijke / individuele afweging over bij eenieder of dergelijke medicatie van meerwaarde kan zijn.

http://The serotonin theory of depression: a systematic umbrella review of the evidence

https://madinthenetherlands.org/reactie-op-kritiek-serotonine-studie/